Gebruik en misbruik van methylefenidaat door studenten in het hoger onderwijs

BSL Testweb Nieuws, Onderwijs, Psychologie

In het Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen een Open Access artikel over kwalitatief onderzoek naar het perspectief van psychiaters, studentenpsychologen en huisartsen betreffende misbruik van (MF). Door Claudia van der Heijde, Camel van den Berk en Peter Vonk. Hieronder kort de kernpunten, samenvatting en aanbevelingen uit het artikel.

Kernpunten

  • ADHD of ADHD-gerelateerde klachten kunnen in de huidige prestatiemaatschappij het functioneren van studenten in het hoger onderwijs belemmeren, wat blijkt uit een toename van diagnoses en methylfenidaat (MF)-gebruik en -misbruik, ondanks onveranderde richtlijnen.

  • Naast overeenstemming op verschillende vlakken bestaat er een behoorlijke diversiteit aan ervaringen en visies onder professionals over het gebruik en misbruik van MF onder studenten in het hoger onderwijs, die niet altijd direct te relateren is aan de beroepsgroepen.

  • Misbruik van MF kan onder andere worden voorkomen door diagnoses voorzichtiger/nauwkeuriger te stellen, patiënten nauwkeuriger te monitoren en MF nauwkeuriger voor te schrijven, en meer aandacht te besteden aan alternatieven, zoals leefstijlverbetering, effectievere onderzoeksmethoden en stressmanagement.

Samenvatting van het onderzoek

Een groeiend aantal studenten in het hoger onderwijs misbruikt methylfenidaat (MF) ter verbetering van academische prestaties. Meer inzicht in de manier waarop professionals het gebruik van MF waarnemen en MF voorschrijven draagt bij aan een verbetering in het volgen van de vastgestelde richtlijnen, om zo misbruik vast te stellen en te voorkomen. Kwalitatieve, semigestructureerde interviews zijn thematisch geanalyseerd. In totaal zijn drie huisartsen, drie psychiaters en twee studentenpsychologen geïnterviewd. Naast overeenstemming op verschillende vlakken bestaat er onder de bevraagde professionals ook een behoorlijke diversiteit aan ervaringen en visies met betrekking tot het gebruik en misbruik van MF door studenten in het hoger onderwijs. Hun verschil in opinie is niet altijd direct te relateren aan de beroepsgroepen.

Er zijn meerdere mogelijkheden om misbruik van MF onder studenten te voorkomen. Meer voorzichtigheid is geboden, zowel met betrekking tot de nauwkeurigheid van het stellen van ADHD-diagnoses, als wat betreft het voorschrijven van MF. Misbruik kan ook worden voorkomen door ADHD-patiënten (inclusief studenten) en hun MF-gebruik nauwkeuriger te monitoren, meer aandacht te besteden aan leefstijlverbetering, effectievere studiemethoden, stressmanagement, betere informatievoorziening over risico’s van MF-gebruik, en preparaten voor te schrijven die minder makkelijk te misbruiken zijn.

Aanbevelingen

ADHD of ADHD-gerelateerde klachten kunnen in de huidige prestatiemaatschappij het functioneren van studenten in het hoger onderwijs belemmeren. Een toename van diagnoses en MF-gebruik (ondanks onveranderde richtlijnen) zou enerzijds kunnen duiden op een toename van klachten, en anderzijds ook op oneigenlijk gebruik, mede vanwege prestatiedruk. Zowel de toename als het oneigenlijk gebruik zijn volgens de door ons gesproken professionals ongewenste situaties. Zij zeggen dat de toename van klachten met de voorgeschreven methoden zou moeten worden aangepakt.
Volgens deze richtlijnen dient MF pas in tweede instantie voorgeschreven te worden en zeker niet zonder diagnose. Meer voorzichtigheid is geboden, zowel wat betreft het stellen van diagnoses door de psychiater (nauwkeuriger), als het voorschrijven van MF door de psychiater en de huisarts, ook met het oog op onbekende langetermijneffecten (zowel lichamelijk als psychisch).
Het nauwkeuriger monitoren van ADHD-patiënten en hun MF-gebruik zou kunnen helpen om toename van het misbruik in de toekomst te voorkomen. Het klakkeloos opvolgen van herhaalrecepten is ook af te raden. Tevens zou men jaarlijks moeten herevalueren of de medicatie nog werkt, c.q. een stoppoging moeten uitproberen, zoals de richtlijnen adviseren.
De professionals opperen een aantal alternatieven voor MF-misbruik bij aandachtsproblemen, namelijk meer aandacht besteden aan leefstijlverbetering, effectievere studiemethoden, stressmanagement (onder andere mindfulness), betere informatievoorziening over de risico’s van MF-gebruik en het voorschrijven van preparaten die minder makkelijk te misbruiken zijn. Ook de opleidingen zouden meer aandacht aan deze alternatieven kunnen besteden (bijvoorbeeld in de vorm van voorlichting).

Gerelateerde testmaterialen