De laatste decennia zijn er veel trainingen verschenen om sociaal-emotionele vaardigheden van kinderen te versterken. Vaak bestaan deze uit verschillende onderdelen, bijvoorbeeld oefeningen om de ander te begrijpen en educatie over gedrag. Maar niet alle onderdelen van sociaal-emotionele vaardigheidstraining blijken even goed te werken, en de dosis waarmee deze worden ingezet is cruciaal voor programma effectiviteit. Dat concludeert orthopedagoog Brechtje de Mooij in haar proefschrift waarop zij 22 april promoveert aan de Universiteit van Amsterdam.
Uit haar onderzoek blijkt dat trainingen gericht op sociaal-emotionele vaardigheden van kinderen effectieverzijn als ze een afgebakend doel hebben en de dosis van de verschillende elementen goed op dat doel is afgestemd.: ‘Interventies lijken effectiever wanneer ze componenten bevatten die doelgericht zijn, zoals het verminderen van sociale angst, en als het doelgedrag daadwerkelijk wordt geoefend, bijvoorbeeld zoals bij exposure oefeningen. Voldoende dosis van een specifiek component is daarbij cruciaal.’
Het is daarom mogelijk niet bevorderlijk voor de effectiviteit van interventies om meerdere gedragsmatige en cognitieve aspecten tegelijkertijd aan te pakken met meerdere interventie componenten. Het lijkt effectiever om in interventies specifiek gedrag aan te pakken met een toereikende dosis van een specifieke interventie component. Zo is het aan te raden altijd gebruik te maken van psychoeducatieve oefeningen en (gedrags)oefeningen, zowel gericht op interpersoonlijke vaardigheden als op emoties en cognities, die gepaard gaan met het benadrukken van de eigen verantwoordelijkheid en autonomie.’
Brechtje de Mooij, ‘Opening the black box: Examining effective components of interventions for children’s social-emotional development.’ Promotores: prof. dr. G.J. Overbeek en prof. dr. R.H.J. Scholte co-promotor: prof. dr. M. Fekkes.
Bron: UvA
Gerelateerde informatie
- Test | Sociaal-emotionele Vragenlijst (SEV). Deze vragenlijst brengt de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen van 4 t/m 18 jaar in beeld. De test is digitaal afneembaar via Testweb. Meer informatie >
- Handboek sociaal-emotionele vaardigheden, Jan van der Ploeg. Meer informatie >
- Artikel Kind en Adolescent nr. 3/2020 | Zelfbewuste emoties in de kindertijd, Dr. Milica Nikolic, Dr. Eddie Brummelman
- Artikel Effective Components of Social Skills Training Programs for Children and Adolescents in Nonclinical Samples: A Multilevel Meta-analysis, Clinical Child and Family Psychology Review, 2/2020, Brechtje de Mooij, Minne Fekkes, Ron H.J. Scholte, Geertjan Overbeek.